آکواریوم های عمومی یا اوشناریوم
آکواریوم عمومی یا همتای آبی باغ وحش در حقیقت مجموعه ای از آکواریوم های عظیم،می باشد که افراد می توانند انواع موجودات دریایی یا اقیانوسی که معمولا امکان نگهداری آنها در منزل یا محل کار وجود ندارد را از نزدیک مشاهده کرده اولین آکواریوم عمومی در اواسط قرن 19 میلادی ساخته شد و پس از آن هر روز به استقبال عمومی و محبوبیت آنها در بین مردم و در نتیجه به تعداد آنها در جهان اضافه گردید.
در ذیل تاریخچه مختصری از پیدایش و فعالیت این مجموعه ها در جهان ذکر شده است
اولین آکواریوم عمومی در ماه may سال 1853 در باغ وحش لندن افتتاح گردید و پس از آن در1856 یک آکواریوم عمومی به عنوان قسمتی از موزه بارنوم در نیویورک ساخته شد سپس در سال 1859 باغ آبی در بوستون و مجموعه های دیگری در اروپا مثل جاردین در پاریس 1860 و برلین 1869 و سپس براتین 1872 تاسیس گردیدند آکواریوم قدیمی برلین در سال 1869 شروع به کار کرد.
ساختمان این آکواریوم در مرکز شهر و خارج از فضای باغ وحش برلین قرارداشت مدیراولین آکواریوم برلین آلفرد برهم- مدیر سابق باغ وحش هامبورگ(1866-1863)بود و تا سال 1874 در این پست باقی ماند او بر مسائل آموزشی این محیط تاکید فراوان داشت.
این آکواریوم مانند یک غار که بخشی از آن از سنگ طبیعی ساخته شده طراحی شده بود که در این غار لایه های مختلف پوسته زمین مشخص بود در این مجموعه همچنین فضاهایی برای نگهداری پرندگان و استخرهای نمایش سیل نیز وجود داشت.
این آکواریوم در سه طبقه ساخته شده بود تجهیزات، مخازن آب در طبقه همکف،آکواریوم و ماهیها در طبقه اول و به دلیل علاقه زیاد برهم به پرندگان لانه ها و قفس های بزرگ آنها در طبقه دوم قرار گرفته بود این مجموعه در سال 1910تعطیل شد.
آکواریوم آرتیس داخل ساختمان ویکتوریا در باغ وحش آمستردام در سال 1882 ساخته شد و در سال 1997 مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت در پایان قرن نوزدهم این آکواریوم به عنوان یک مرکز هنری تفریحی مورد توجه بود همانطور که در پایان قرن بیستم و پس از مرمت نیز چنین شد.
قدیمی ترین آکواریوم ملی
قدیمی ترین آکواریوم آمریکایی آکواریوم ملی واشنگتن دی سی در سال 1873 ساخته شد .درسال 2005 آکواریوم جورجیا با حجم بیش از 30 میلیون لیتر آب شور و شیرین و بیش از 100000 موجود از 500 گونه مختلف در آتلانتا افتتاح گردید.
از گونه های منحصر بفرد این مجموعه می توان به کوسه نهنگها و نهنگ بولگا اشاره کرد اولین آکواریوم عمومی ژاپن با اکوسیستم آب شیرین در باغ وحش یونو در 1882 ساخته شد پس از این پروژه ها، آکواریوم های زیادی طی بیش از یک قرن در سرتاسر دنیا ساخته شدند و هر روز تکنولوژی ساخت آنها تغییر یافته و فضای آنها بزرگتر و کارآمدتر شده اند.
آکواریوم های عمومی در حال حاضر
امروزه آکواریوم ها می توانند در پنجره های ضخیم اکریلیک شفاف میلیون ها لیتر آب را در خود نگهدارند و موجودات بزرگی چون دلفین،کوسه و والها را در خود جای دهند حتی آبزیان و دوزیستان مثل سمور را هم می توان برای نمایش در آنها نگهداری نمود بعضی از آنها مثل مانتری بی لانه های موجودات آبزی نیز دارند.در برخی دیگر معمولا قسمتی برای نمایش حیوانات و گیاهان خشکی در نزدیکی دریا نیز در نظر گرفته شده است.
اهداف بازیابی بعضی از آکواریوم ها
برای اهداف بازاریابی بعضی از آکواریوم ها علاوه بر نمایش های دائمی خود نمایشهای ویژه نیز برگزار میکنند تا بیشتر بتوانند نسخه آبی یک باغ وحش را تداعی کنند مثلا مانتری بی یک تانک کم عمق با ماهی های گوناگون عمومی دارد که بازدیدکنندگان علی الخصوص کودکان تشویق به لمس آنها می شوند .
یا آکواریوم کارولینای جنوبی در سال 2011 یک نمایش ویژه را که در آن شما می توانید به سفره ماهی ها غذا دهید را به اجرا گذاشته است آکواریوم های عمومی اغلب وابسته به موسسات تحقیقاتی اقیانوس شناسی هستند یا برنامه های تحقیقاتی با کمک آنها بر روی اکوسیستم یا گونه های خاص موجودات آبهای آزاد انجام می دهند.
برای مثال، آکواریوم ونکوور مرکز تحقیقات، حفاظت و توانبخشی موجودات دریایی می باشد آکواریوم ونکوور اولین آکواریومی بود که نهنگ اُلکا و بولگا را در سال 1964 به نمایش گذاشت.
امروزه در نظرسنجی های انجام شده از بسیاری افراد در طبقات مختلف اجتماعی آکواریوم های عمومی یا اوشناریوم ها یکی از محبوبترین مکانهای تفریحی می باشند این شدت علاقه تا آنجا پیشروی کرده است که در حال حاضر بیش از 500 آکواریوم بزرگ عمومی در دنیا در حال فعالیت می باشند و بیشترین تعداد آنها در آمریکا با بیش از 100 پروژه و پس از آن انگلستان با بیش از 50 پروژه به ثبت رسیده است.
بسیاری از شهرهای مهم دنیا مانند پکن، لندن، آمستردام و … هرکدام چند پروژه آکواریوم با هزاران نفر بازدیدکننده روزانه را دارا می باشند اهمیت این مجموعه ها در انبساط خاطر و ایجاد اوقات فرح بخش برای بازدیدکنندگان به اثبات رسیده است و تقریبا کمتر شهری با جمعیت بیش از یک میلیون نفر در دنیا وجود دارد که یک اوشناریوم نداشته باشد.
و متاسفانه در کشور ما چندان به این مسئله توجهی نشده است به امید اینکه در آینده نزدیک در کشورمان شاهد ساخت چنین مجموعه هایی در شهرهای مختلف باشیم.
