آکواریوم های شهری، پدیده گردشگری مدرن
امروزه بازدید از آکواریوم‌های شهری یا اوشناریوم ها،یک فعالیت تفریحی بسیارمحبوب به‌شمار می‌رود و درنقاط مختلف دنیا ساخت چنین آکواریوم‌هایی رو به افزایش است. حال میخواهیم آکواریوم های شهری را مورد کنکاش بیشتری قراردهیم و ضمن آشنایی با این جاذبه دنیای مدرن و تاثیرات اجتماعی آن ، موقعیت کشور خودمان را در این زمینه بررسی نماییم.
سوال اول: آکواریوم شهری یا اوشناریوم چیست؟
آکواریوم شهری یا اوشناریوم،به مجموعه ای ازآکواریوم‌ها،حوضچه ها و مخازن نمایشی ماهی ها و آبزیان در مقیاس بسیار بزرگ گفته میشود. معمولا یک آکواریوم شهری مجموعه ای از آکواریوم های بزرگ و کوچک با فرمها و اشکال مختلف است و با توجه به وسعت مجموعه صدها یا هزاران گونه مختلف از آبزیان را نمایش میگذارد.
در یک دسته‌بندی کلی دراوشناریوم‌ها،پستاندران دریایی ،کوسه ها و تلفیقی از گونه های خاص و عمومی به نمایش گذاشته میشوند. برخی از اوشناریومها گونه های بسیار خاص با شرایط نگهداری پیچیده را نیز به نمایش میگذارند. مثل آکواریوم جورجیا که کوسه نهنگ که یکی از بزرگترین گونه های شناخته شده اقیانوس است را در معرض تماشای عموم قرار داده است،.
ساخت چنین مجموعه هایی با توجه به نیاز های مختلف گونه ها ،پیچیدگیهای خاص خود را دارد و با توجه به وسعت پروژه و گونه های موجود هزینه هایی بسیار متفاوت را از 5 میلیون تا بیش از یک میلیارد دلار را در دنیا به خود اختصاص داده اند. اما علاقه فطری انسانها به طبیعت اقیانوس و موجودات آن همواره موفقیت این مجموعه ها را در پی داشته و در اغلب موارد سرمایه گذاران را ترغیب به سرمایه گذاری در این زمینه نموده است
سوال دوم: تاریخچه‌ی پیدایش این آکواریوم‌ها چیست؟
نخستین آکواریوم‌های شهری
در اواسط قرن نوزده در اروپا به بهره‌برداری رسیدند و در همان ابتدا بخشی از صنعت در حال شکوفایی توریسم شدند. اولین آکواریوم شهری درماه می سال 1853 درباغ وحش لندن افتتاح گردیدوپس ازآن در1856 یک آکواریوم شهری به عنوان قسمتی ازموزه بارنوم درنیویورک ساخته شد. سپس درسال 1859 باغ آبی دربوستون ومجموعه های دیگری دراروپامثل جاردین درپاریس 1860 وبرلین 1869 وسپس براتین 1872 تاسیس گردیدند.
آکواریوم قدیمی برلین درسال 1869 شروع به کارکرد. ساختمان این آکواریوم درمرکزشهروخارج ازفضای باغ وحش برلین قرارداشت. مدیراولین آکواریوم برلین آلفردبرهم- مدیرسابق باغ وحش هامبورگ(1866-1863)بود و تاسال 1874 دراین پست باقیماند. او برمسائل آموزشی این محیط تاکیدفراوان داشت.این آکواریوم مانندیک غارکه بخشی ازآن ازسنگ طبیعی ساخته شده طراحی شده بودکه دراین غارلایه های مختلف پوسته زمین مشخص بود.
دراین مجموعه همچنین فضاهایی برای نگهداری پرندگان واستخرهای نمایش سیل نیزوجود داشت.این آکواریوم درسه طبقه ساخته شده بود. تجهیزات ومخازن آب درطبقه همکف،آکواریوم وماهیهادرطبقه اول وبه دلیل علاقه زیادبرهم به پرندگان لانه هاوقفسهای بزرگ آنهادرطبقه دوم قرارگرفته بود.
آکواریوم آرتیس داخل ساختمان ویکتوریا درباغ وحش آمستردام درسال 1882 ساخته شدودرسال 1997 موردمرمت وبازسازی قرارگرفت.درپایان قرن نوزدهم این آکواریوم به عنوان یک مرکزهنری-تفریحی مورد توجه بودهمانطورکه درپایان قرن بیستم وپس ازمرمت نیزچنین شد.
روند ساخت این مجموعه ها به شکلی قارچ گونه رو به ازیاد است تا آنجا که امروزه تنها در آمریکا بیش از 100 پروژه آکواریوم فعال وجود دارد و شهری مثل پکن که بسیار شبیه به پایتخت کشور ماست دارای سه مجموعه آکواریوم شهری فعال است.
آکواریوم جورجیا
آکواریوم جورجیاواقع شده درایالت آتلانتادرآمریکا بزرگترین آکواریوم آبی دنیا است وازجاذبه های توریستی ایالت آتلانتا به حساب می آید. ظرفیت این آکواریوم بیش از 8.5 میلیون گالن آب میباشد که زیستگاه بیش از 120 هزارجانداراز 500 گونه ونژادمختلف است.
این آکواریوم برای اولین باردرسال 2005 برای بازدیدعموم افتتاح شدوتاسال 2009 بیش از 10 میلیون بازدیدکننده داشته است. آکواریوم جورجیاحیوانات نادری راکه تنهادرچندآکواریوم جهان وجود دارند به نمایش میگذارد.
این آکواریوم ازپنج گالری تشکیل شده است که نام آنها گالری جورجیا،گالری رودخانه،گالری آبهای سرد،گالری اقیانوس وگالری استوایی میباشد. یکی ازجاذبه های این آکواریوم تونل 30 متری گالری اقیانوس است.
درسال 2008 مسئولان این آکواریوم طرحی رابه نام “شناباغولهای زیرآب” اجراکردندکه درآندرهرنوبت 8 نفرمیتوانستندبه کمک غواصان خبره بانهنگهاوکوسه های عظیم الجثه شناکنند و این طرح به شدت مورد استقبال بازدیدکنندگان قرار گرفت.
آکواریوم مرکز خرید دبی
دبی مال یا مرکز خرید دبی، یکی از برگترین مرکز خریدهای جهان، بخشی از مجموعه‌ی 20 میلیارد دلاری برج دبی است. بخش میانی این مرکز خرید، آکواریوم عظیم آن باظرفیت نگهداری 10 میلیون لیتر (2.64میلیونگالن) آب قرار دارد.
این آکواریوم دارای بیش از33000حیوان زنده ازجمله بیش از 400 کوسه و سفره‌ماهی است و همچنین رکورد جهانی گینس را برای “بزرگترین پانل اکریلیک” جهان به دست آورده است. اندازه این پانل 8.3 در 32.88 مترو ضخامت آن 75 سانتیمتراست.
آکواریوم اوکیناوا چورامی
این آکواریوم در پارک اوشن اکسپو در ژاپن واقع شده و در سال 2002 افتتاح شده است. .تانک اصلی آکواریوم،به نام دریای کوروشیو،محتوی 7،5 میلیون لیترآب ( 1.98میلیونگالن) و دارای ویژگیهای یک پانل شیشه ای آکریلکی بااندازه‌های 8.2 در22.5 مترو باضخامت 60 سانتیمتر است.
اوشنوگرافیک
مجتمع دریایی اوشنوگرافیک که درآن زیستگاه های مختلف دریایی نشان داده است. این آکواریوم داخل یک مجموعه شناخته شده به عنوان شهرهنروعلوم درشهروالنسیای اسپانیا قرار دارد. اوشنوگرافیک دارای بزرگترین مخزن آکواریوم دراروپااست و بیش از45000موجوددریایی را در خود جای داده است. این آکواریوم با 7 میلیون لیتر (1.85میلیونگالن) آب پرشده است.
آکواریوم پکن
آکواریوم پکن
آکواریوم پکن که در حال حاضر بزرگترین آکواریوم دور از دریا در جهان می باشد. در کرانه شمالی رود چانگ و در باغ وحش پکن قرار گرفته است. مساحت زمین این آکواریوم120000 متر مربع و بنای آن42000 متر مربع می باشد.و مجموعه کاملی از موجودات دریایــی جهت بازدید عموم و فعالیت های تحقیقاتی را دارا می باشد.
شکل معماری خارجی این مجموعه منحصر به فرد به شکل یک صدف عظیم می باشد. آکواریوم پکن نشان AAAA را در جاذبه های ملی چین دریافت نموده است. همچنین آکواریوم پکن یازدهمین نشان جام شهر ممنوعه را به عنوان یکی از نقاط عطف مدرن و جاذب توریست از شهرداری و اداره توریست و گردشگری پکن دریافت نموده است.از ابتدای افتتاح آن در مارس 1999 تا کنون بیش از 12 میلیون توریست از سر تا سر دنیا از این مجموعه دیدن نموده اند .
آکواریوم پکن همچنین به یک مرکز آموزش برای بسیاری از امور مربوط به اکوسیستم دریا ها گردیده است. و بسیاری از موسسات دانشگاهی جهت تحقیقات خود بر روی موجودات دریایی و یا یافتن روش های تکثیر مصنوعی آن ها از این مجموعه استفاده می نماید و سالانه بیش از 200 طرح تحقیقاتی در این مجموعه به انجام می رسد.
این مجموعه ها علاوه بر ایجاد جاذبه‌های توریستی در این کشورها ، سالانه میلیون‌ها دلار درآمدزایی دارند. به امید اینکه روزی در ایران نیز چنین پروژه‌هایی به انجام رسیده و شاهد شکوفایی بیش از پیش در این زمینه باشیم.
