شوری سنج چیست و نحوه عملکرد آن ؟
یکی از امکاناتی که برای نگهداری از ماهی‌ها آب شور در داخل آکواریوم باید آن را تهیه کنید، شوری سنج است. اگر آکواریوم شما آکواریوم آب شور است، حتما باید یک عدد شوری سنج داشته باشید. درست است که میزان معینی از نمک برای رشد و سلامتی ماهی‌ها ضروری است؛ اما اگر این مقدار از حد معینی فراتر رود، برای سلامتی ماهی‌ها خطرناک خواهد بود. در این نوشته درباره شوری سنج، کاربرد شوری سنج و نحوه استفاده از آن صحبت خواهیم کرد.
شوری سنج چیست؟
دستگاه شوری سنج ، به منظور تعیین میزان غلظت موجود در آب شور طراحی شده است و شوری آب و میزان چگالی نسبی آب را نشان می‌دهد. دستگاه شوریسنج به نام هیدرومتر نیز معروف است. میزان نمک حل شده در آب، در روند کنترل کیفیت و در آزمایشگاه ها اهمیت زیادی دارد. اگر آکواریوم داشته باشید، می‌دانید که میزان نمک محلول در آب نباید از مقدار مشخصی بیشتر شود؛ زیرا این موضوع برای سلامتی ماهی‌ها خطرناک است و باعث بیماری ماهیان می شود. در نتیجه افرادی که آکواریوم دارند، باید با استفاده از این دستگاه ، میزان نمک موجود در آب را اندازه‌گیری کنند.
برای احداث آکواریوم آب شور، به آب مخزن، مقدار زیادی نمک اضافه می‌شود. میزان نمک اضافه شده به آکواریوم متناسب با شرایط ماهی‌های مورد نظر ریخته می‌شود تا به غلظت ایده‌آل برسد. در آکواریوم ها به دلیل فیلتراسیون، شاهد تبخیر آب آکواریوم خواهیم بود. به همین دلیل بعد از مدتی، آب آکواریوم تبخیر می‌شود و غلظت نمک و املاح معدنی از حد نرمال آن بیشتر می‌شود.
انواع شوری سنج
تعدادی از انواع شوری سنج‌های موجود در بازار عبارتند از:
- شوری سنج عقربه‌ای
- شوری سنج نوری
- شوری سنج غوطه‌ور
- شوری سنج دیجیتال
- شوری سنج شیشه‌ای
- شوری سنج چشمی
علاوه بر مدل‌های گفته شده،انواع دیگری از شوری سنج‌ها نیز در بازار وجود دارند. بهترین مدل آن، شوری سنج نوری است؛ زیرا به تمیز کردن جرم و کالیبره کردن نیازی ندارد. البته قیمت مدل نوری از دیگر مدل‌ها گران‌تر است. افرادی که می‌خواهند پول کمتری بپردازند و دستگاه باکیفیتی داشته باشند، بهتر است مدل عقربه‌ای را خریداری کنند.
شوری سنج دیجیتال، یکی از انواع مدل های موجود در بازار است که برای سنجش میزان شوری آب دریا، آب آکواریوم، مواد غذایی مایع و جامد استفاده می‌شود. پرورش دهندگان ماهی،پرورش دهندگان میگو و آکواریوم داران می‌توانند از مدل دیجیتال برای سنجش میزان شوری آب استفاده کنند.
جنس بدنه اکثر شوری سنج ها از پلاستیک است و محدوده ای از آنها مخصوص نمایش دادن میزان شوری آب است. بعضی از این دستگاه ها هستند که شکلی استوانه‌ای دارند. قسمت انتهای این استوانه به شکل مخروط و سنگین است و انتهای بالایی آن به شکل لوله‌ای باریک است. زمانی که این وسیله را در آب فرو ببرید، در کنار محفظه آب قرار می‌گیرد و میزان شوری آب را نشانتان می‌دهد.
چرا باید از شوری سنج استفاده کرد؟
اندازه‌گیری منظم شوری آب برای آکواریوم داران به شدت توصیه می‌شود؛ زیرا سطح شوری پایدار برای سلامتی ماهیان و بی‌مهرگان ضروری است. شوری آب شور یک آکواریوم باید به صورت دائم ثابت نگه داشته شود، به همین دلیل آب آکواریوم باید مرتباً چک شود تا شوری آن از حد معینی بالاتر نرود. دستگاه شوری سنج را می توان به صورت دائمی در داخل مخزن نصب کنید و به صورت مداوم، عدد درج شده روی آن را بخوانید.
بسیاری از این دستگاه‌ها ، باریک هستند و به دلیل همین باریک بودنشان، به خوبی در داخل مخزن پنهان می‌شوند و زیبایی آکواریوم را کاهش نمی‌دهند. بعضی از این دستگاه ها را می‌توانید حمل کنید و گاهی اوقات آن را از آکواریومی، به آکواریوم دیگری ببرید. در بعضی از مدل‌های این دستگاه، می‌توانید دمای مناسب برای آب آکواریوم و میزان شوری آب را نیز اندازه بگیرید.
عملکرد دستگاه شوری سنج
ابتدا باید صفحه نوری را باز کنید و ۲ الی ۳ قطره آب مقطر را روی منشور اصلی بریزید. بعد از آن باید صفحه نوری را ببندید تا آب مقطر در تمام قسمت‌های صفحه پخش شود. توجه کنید که آب مقطر باید تمام سطح منشور را بپوشاند و آب به صورت قطره‌های پراکنده روی سطح منشور پخش نشود و حباب هوا هم وجود نداشته باشد. باید ۳۰ دقیقه صبر کنید تا دمای محلول موجود در منشور تنظیم شود. با این کار، رفلکتور نیز تنظیم خواهد شد.
حالا باید صفحه نوری دستگاه شوری سنج را در برابر نور قرار دهید و به عدسی آن نگاه کنید. این کار باید در دمای طبیعی اتاق انجام شود. دیدتان را روی عدسی متمرکز کنید تا بتوانید دایره درجه‌بندی شده را ببینید. قسمت بالای دایره به رنگ آبی و قسمت پایین آن سفید رنگ است. پیچ کالیبره را بچرخانید تا جایی که مرز بین خط آبی بالا و سفید پایین دقیقاً روی عدد صفر منطبق شود. قطره ای از محلول موردنظر را بردارید و روی منشور اصلی بریزید و صفحه نوری را ببندید. سپس از روی عدسی، عدد را بخوانید. منظور از عدد، عددی است که روی خط مرزی بین رنگ آبی و رنگ سفید مشخص می‌شود.
آکواریوم آب شور یا آکواریوم آب شیرین؟
اگر تازه می‌خواهید وارد دنیای پرورش ماهی در آکواریوم شوید، پیشنهاد می‌کنیم که از آکواریوم آب شیرین شروع کنید. نگهداری از آکواریوم آب شور سخت است و به مهارت‌های زیادی نیاز دارد. درست است که ماهی‌های آب شور، تزئینی، پرجنب وجوش، رنگارنگ و روشن هستند؛ اما اگر به درستی از آنها مراقبت نکنید، ماهی ها دچار صدمه می شوند. به علاوه ماهی‌های آب شور بسیار حساس هم هستند.
نکته‌ای که در هنگام احداث آکواریوم آب شور باید آن را در نظر داشته باشید، این است که برای سنجیدن میزان شوری آب شور، باید برنامه‌ای منظم داشته باشید. مثلاً با خودتان قرار بگذارید که هر ۱۰ روز یک بار، از شوری سنج یا هیدرومتر برای اندازه‌گیری چگالی نمک محلول در آب استفاده کنید.
منبع :آکوا دلسا
