شانه دار مهاجم، موجودی کوچک اما مضر برای آبهای خزر
منمیوپسیس لیدی (Mnemeiopsisleidyi)
این موجود با نام علمی منمیوپسیس لیدی (Mnemeiopsisleidyi)از آبزیان بومی اقیانوس اطلس در سواحل قارهی آمریکاست.
شانه دار موجودی بیضی شکل و غوطهور در دریاست که حالت ژلهای دارد.
به وسیلهی موهای زبر شانهای شکل خود در آب حرکت میکند .
این جانور دارای چهار ردیف شانهی مژهدار است که عمودی از بدنش روییده است.
نیز چندین شاخک بازو دارد که نقش اندام تغذیهای را ایفا میکنند.
شانه داران جانورانی کوچکند با حداکثر ۷ تا ۱۲ سانتیمتر طول و 5/2 سانتیمتر قطر که 97% وزنشان از آب است.
غارتگری بزرگ
این موجود کوچک در عین کوچکی غارتگری بزرگ است .
که پایش به هرجا رسیده صدمههای سنگینی به اکوسیستم و جانداران آن منطقه وارد کرده است.
علاوه بر دریای خزر، دریای مدیترانه و دریای آزوف مناطقی هستند که مورد تهاجم این جاندار قرار گرفتهاند.
این جاندار گوشتخوار که نخستین بار در سال 1378 توسط شیلات ایران و دانشگاه تربیت مدرس در یک پروژه تحقیقاتی مشاهده شده است .
از فیتوپلانگتونها که خوراک اصلی کلیکا ماهیان ارزشمند دریای خزر است تغذیه میکند.
شانهدار که احتمالا از طریق مخزن آب توازن کشتیها از کانال ولگا- دن وارد آبهای خزر شده است .
حتی تخم و لارو کلیکا را نیز میخورد و همین عامل باعث شده است که جمعیت کلیکا ماهیان دریای خزر کاهش یابد .
از طرفی هم چون این ماهیهای ریز غذای اصلی ماهیان خاویاری و فوک آبی دریای خزر میباشد.
کاهش آنها تهدیدی برای انقراض فوک آبی دریای خزر است.
شانهداران از آنجا که هرمافرودیت (دوجنسیتی) هستند .
قابلیت نر و مادگی را توام دارند خود بارورند و تولید مثل زیادی انجام میدهند.
بعد از تولد در دو هفته بالغ شده و هرکدام قادر به 6 هزار تخمریزی میباشند.
جالب است که لارو این آبزی نیز قادر به تخمریزی است .
این عامل باعث ازدیاد شدید آنها در نتیجه افزایش آسیب وارده از طرف آنها میشود.
این گونه نخستین بار در سال ۱۸۶۵توسط دانشمندی آمریکایی به نام Alexander Emanuel Agassizتوصیف و نامگذاری شد.
از نظر علمی تهاجم به پدیدهای گفته میشود که در آن جانوری وارد محیطی جدید شود و به اکوسیستم آن محیط صدمه وارد کند.
وقتی که موجودی به یک اکوسیستم هجوم ببرد چنانچه آن محیط دارای اکوسیستم پیچیدهای باشد و جانداران زیادی را در خود جای داده باشد میزان صدمه دیدن آن اکوسیستم کمتر است.
در دریای مدیترانه ۵۵۵ گونه ماهی موجود است در حالیکه دریای سیاه و دریای خزر ۱۵۰ گونه ماهی دارد.
بالطبع دراکوسیستمی مانند دریای مدیترانه که ۵۵۵ گونه ماهی دارد دست کم چند گونه ماهی برای مقابله با شانهدار یافت میشود.
در نتیجه هجوم شانهدار در دریای مدیرانه تاثیر کمی به جای گذاشت، اما ورود شانهدارها به دریای خزر زیان بار بودند.